Hoof Wall Separation Syndrome (HWSS)
Hoefwand-scheidingssyndroom (HWSS)
De afgelopen 15 jaar is men zich wereldwijd steeds meer bewust geworden van een probleem met de hoefstructuur bij sommige Connemara pony’s.
Door verbeterde communicatietechnieken konden eigenaren en fokkers van pony’s die lijden aan deze aandoening steeds makkelijker met elkaar in contact komen, wat onlangs heeft geleid tot het oprichten van de CONNEMARA ONDERZOEKSGROEP. Deze heeft tot doel om wetenschappelijk onderzoek te verrichten naar de aandoening, die door de groep ‘Hoof Wall Separation Syndrome (HWSS) – Hoefwand-scheidingssyndroom - is genoemd.
De aandoening is al in meerdere landen vastgesteld, bij zowel lokaal gefokte als geïmporteerde dieren – dus niet binnen één enkel land of stamboom. Op dit moment wordt HWSS nog steeds niet erkend door fokkers, hoewel we hard werken aan bewustwording van deze ernstige aandoening.
HWSS heeft tot gevolg dat de gewichtdragende randen van de hoefwand loslaten van de onderliggende structuur waardoor de pony zijn gewicht op de hoefzool moet dragen. Het blijkt een aangeboren, niet verworven, afwijking te zijn die al tot uiting kan komen als een veulen 2-3 weken oud is. Ook al is nog niet helemaal duidelijk waarom, men lijkt het erover eens te zijn dat de aandoening in verschillende gradaties kan optreden; sommige hiervan zijn onder controle te houden, terwijl voor andere pony’s euthanasie de enige uitweg is. Hoewel omgeving en voeding van invloed kunnen zijn, blijken ze de aandoening niet te veroorzaken.
Robert Eustace van de Laminitis Trust (UK) beschreef de aandoening oorspronkelijk als ‘kokosmat-hoeven’, omdat de hoefranden er grof en gerafeld uitzien. Van Connemara pony’s die de aandoening bleken te hebben en bij de Trust kwamen voor behandeling, werden stukjes hoef geanalyseerd door de Universiteit van Edinburgh, waaruit bleek dat het ging om een afwijking van het vetmetabolisme in de extracellulaire matrix van de hoefwand, tussen de buisvormige structuren die daar zitten. In eenvoudige bewoording: er lijkt een gebrek te zijn aan ‘waterbestendige lijm’ die de hoefwandbuisjes bij elkaar moet houden.
Figure 1. De typische hoef-afwijkingen van een zeven jaar oud Connemara merrieveulen met HWSS. Deze pony loopt op haar zool en niet, zoals normaal is, op de hoefwand.
Figure 2. De loskomende wand vlakbij de dragende rand. Let op de afwijkende kroonrand en het gebrek aan glans op de hoefwand, duidend op een poreuze hoefwand.
Figure 3. De verhoornde zool, karakteristiek voor HWSS en het gevolg van het lopen op de zool. Zonder interventie van dit verhoorningsproces kan de pony goed op het land staan, maar mag niet worden belast.
Als de aandoening wordt veroorzaakt door een enkel recessief gen (wat momenteel wordt aangenomen), dan zal deze alleen kunnen optreden als de beide pony’s waarmee gefokt wordt drager van het gen zijn. Mochten stamboomanalyses juist blijken te zijn, dan komen dragers van de aandoening veel voor binnen het Connemara-ras. Om te voorkomen dat er nog gefokt wordt met pony’s die drager zijn, is er een genetische test nodig voor het screenen van pony’s binnen de foklijn. Zo’n test zal uiteindelijk leiden tot een afname of zelfs eliminatie van HWSS binnen de populatie, zonder verlies van genetische variatie. Een gebrek aan genetische variatie kan een probleem zijn bij een kleine genenpool. Met andere woorden, het is niet nodig het kind met het badwater weg te gooien!
In 2007 werd de DNA-sequentie van het paardengenoom volledig ontrafeld en sindsdien is er snel vooruitgang geboekt met het lokaliseren en in kaart brengen van genetische markers. Toen UC Davis werd benaderd door de onderzoeksgroep, stemde hij ermee in om een Associatiestudie op Genoom-niveau (GWAS) uit te voeren om zo het afwijkende gen dat de aandoening veroorzaakt te vinden.
Het is van belang dat alleen pony’s die daadwerkelijk lijden aan HWSS deelnemen aan het onderzoek, en er zijn dan ook richtlijnen opgesteld voor het testen van pony’s en het verwerken van monsters voor onderzoek.
Daarnaast zal er worden gewerkt aan het toestaan of juist afwijzen van voorgestelde foklijnen binnen de stambomen van pony’s met de aandoening. Zodoende kan ook een schatting worden gemaakt van het percentage dragers binnen de wereldwijde populatie van het Connemara-ras.
De onderzoeksgroep heeft al steun van enkele vooraanstaande onderzoeksgroepen, maar heeft aanvullende financiering nodig om meer resultaten te boeken. Het bedrag dat nodig is om een Associatiestudie op Genoom-niveau bij de Connemara pony uit te voeren, bedraagt USD $13,000 voor de eerste fase en nog eens USD $5,000 voor data-analyses. Donaties door fokkers en verenigingen worden dan ook zeer gewaardeerd!
Er is een onderzoeksfonds geopend waarop mensen een bijdrage kunnen storten. Graag zien wij uw cheque tegemoet met daarbij een schriftelijke bevestiging dat de donatie is bestemd voor ‘Connemara DNA research’, te adresseren aan het Center for Equine Health, One Shields Ave, Davis, Ca 95616, USA.
Dit verslag is een samenvatting; voor meer informatie kunt u contact opnemen met de Connemara Research Group. Alle informatie m.b.t. pony’s en personen wordt vertrouwelijk behandeld. Ons e-mailadres is:
